ورق برش خورده چیست؟

به گزارش پایگاه خبری آهن‌نیوز، ممکن است بدانید امروزه صنعت فولاد چه نقش مهمی را در زندگی روزمره هر کدام از ما و اقتصاد کشورمان ایفا می کند.

یک اصطلاح رایج در تمامی مقاطع فولادی و آهنی، ورق برش خورده یا شیت های برشی است که به صورت کاملاً جالب کاربردهای بسیاری را در صنعت نیز به خود اختصاص می‌دهد.

همان طور که می‌دانید، ورق‌های فولادی تحت فرآیندهای مختلف نورد گرم و نورد سرد به شیت‌های مختلف سیاه، روغنی، اسیدشویی، پوششی و ... تبدیل می‌شوند، اما نحوه عرضه آن‌ها بسته به جنسی که دارد، به چند شکل رول، شیت برش خورده، شیت فابریک، شیت فرم دار و مسطح است.

رول‌های فولادی همان طور که از نام آن‌ها پیداست، از جنس‌های مختلف ورق سیاه، روغنی، اسیدشویی، گالوانیزه، رنگی و قلع اندود هستند و توسط دستگاه کلاف پیچ به صورت کویل در می‌آیند. حمل و نقل این فلزات بسیار راحت بوده و نگهداری آسان تری را نیز دارند، اما در زمان استفاده طبیعتاً باید توسط دستگاه مخصوص باز شوند و مطابق با کاربرد نهایی برشکاری و جداسازی شوند. تحت این فرآیند ورق برش خورده تولید می شود.

شیت‌های فابریک نیز در واقع ظاهری شبیه به شیت‌های برشی دارند، اما با این تفاوت که پس از تولید توسط کارخانه تولیدکننده در ابعاد مشخص و سفارش داده شده توسط خریداران برشکاری شده و به صورت شیت های سفارشی بسته بندی و عرضه می شوند. این محصولات بر خلاف عرضه راحت تری که دارند، در زمان حمل و نقل با مشکلات کمبود فضا و افزایش هزینه حمل و نقل و البته تولید رو به رو هستند؛ از این رو ورق های برشی از نظر قیمت صرفه بیشتری را به خود اختصاص می دهند. در ادامه نیز به بررسی کاربرد، عوامل مؤثر بر قیمت، انواع و حمل و نقل این فلزات پرداخته شده است تا در زمان ثبت سفارش اطلاعات کافی در این مورد را داشته باشید.

عوامل مؤثر بر قیمت ورق برش خورده

شیت‌های برش خورده بر خلاف تصور بسیاری از افراد دارای قیمت مقرون به صرفه‌ای هستند، اما این موضوع تا حد زیادی به عوامل دخیل در تولید آن ها بستگی دارد. در ابتدا جنس ورق فولادی که تحت فرآیند برشکاری قرار می گیرد، بسیار حائز اهمیت است.

بسیاری از شیت‌های فولادی مانند ورق های روغنی یا سرد، قلع اندود، گالوانیزه و رنگی فرآیند تولید طولانی تری از جمله نورد سرد، پوشش دهی، گالوانیزاسیون، آنیلینگ و ... را دارند. پس طبیعی است قیمت بالاتری داشته باشند. همین موضوع سبب می شود تا قیمت روز ورق برشی از جنس این فلزات بالاتر باشد. از سوی دیگر نوع فرآیند و روش برشکاری در این موضوع بسیار دخالت دارد. به طور مثال استفاده از دستگاه گیوتین، برشکاری لیزری و دستگاه CNC قابلیت تولید شیت های برشی با ضخامت بالاتری را دارند و در نتیجه نرخ بالاتری را نیز به خود اختصاص می دهند.

همچنین کیفیت برشکاری بر نرخ این فلزات تأثیر دارد؛ زیرا این فرآیند باید توسط یک دستگاه مدرن و یک فرد متخصص در این زمینه انجام گیرد تا لبه های شیت برشی و سطح آن ها دچار زدگی و ناصافی نباشند. این موضوع نیز بستگی به شرکت و منبعی دارد که برشکاری رول های فولادی خود را به آن واگذار می کنید.

این عوامل به شکل مستقیم بر قیمت شیت برشی اثرگذار می باشند، اما در این میان یک سری موارد به صورت غیر مستقیم بر نرخ این فلزات مؤثر هستند که از جمله آن ها می توان به نوسانات ارزی، وضعیت بورس، وضعیت اقتصادی، نرخ شمش جهانی، کارخانه سازنده، استاندارد تولید، کیفیت سطح ظاهری و ترکیبات شیمیایی مقاطع تخت اشاره داشت.

کاربرد ورق برش خورده

در ابتدای مطلب نیز به گستردگی کاربرد شیت های برشی پرداخته شد؛ زیرا این فلزات در انواع جنس ها، با ترکیبات شیمیایی، ابعاد، سطح ظاهری و کیفیت های مختلفی تولید می شوند. پس طبیعی است که هر کدام کاربردهای خاصی را در صنایع به خود اختصاص دهند. به طور مثال ورق سیاه برشی بیشترین کاربرد را به خصوص در صنایع عظیم دارد؛ زیرا از بازه ابعادی و گریدهای متنوعی بهره مند شده است.

از کاربردهای شیت سیاه برش خورده می توان به لوله سازی، ساختمان سازی، کشتی سازی، ابزارآلات کشاورزی، خودروسازی، تولید ماشین آلات صنعتی، دستگاه های مختلف، قطعات پتروشیمی، ساخت مخازن تحت فشار، ساخت سایر ورق های فولادی و ... اشاره داشت.

پس از آن شیت‌های سرد برشی از جمله اصلی ترین مقاطع تخت شناخته می‌شوند و کاربردهای بسیاری را به خصوص در صنعت ساخت لوازم خانگی، قطعات خودروسازی، بشکه سازی، ساخت ورق های پوششی، تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، قفسه‌سازی، ساخت مبلمان، میزها و صندلی های اداری و ... به خود اختصاص می دهند.

ورق‌های برش خورده از جنس فولاد گالوانیزه از دیگر محصولات پرکاربرد به شمار می آیند که به صورت فرم دار، رنگی و ساده عرضه می شوند. این فلزات نیز بیشترین کاربرد را در صنایع ساخت و ساز، لوازم خانگی، خودروسازی، تجهیزات کامپیوتر، ساخت شیت های شیروانی و رنگی، قطعات سرمایشی گرمایشی، کانال های کولر و تهویه و ... دارند.

محصولات شیروانی نیز به صورت شیت هایی با ابعاد مشخص از طریق فرم دهی ورق گالوانیزه تولید می شوند و در پوشش دهی سقف های ساختمان های مختلف، دیوارها، سوله سازی، حصار دور زمین، کانتینر سازی و ... به کار می روند. انواع این فلزات در طرح ها و رنگ های مختلف در بازار آهن آلات موجود هستند.

در نهایت نیز می توان به ورق های برش خورده قلع اندود اشاره کرد که در زمان تولید ضخامت مشخصی دارند و طول و عرض آن ها نیز مطابق با سفارش خریداران برشکاری می شود. با این وجود از آن ها در صنایع بسته بندی مواد غذایی، بشکه سازی، قوطی های اسپری، رینگ و قطعات خودرو و... استفاده می‌کنند.

بررسی حمل و نقل ایمن ورق‌های برشی

به طور کلی مبحث حمل و نقل ورق‌های فولادی با حساسیت بسیار بالایی رو به رو است؛ زیرا نگهداری و حمل و نقل برخی از آن ها حساسیت بیشتری نسبت به سایر شیت ها دارد. از جمله این فلزات می توان به ورق های گالوانیزه اشاره کرد که باید دور از هر گونه عوامل اکسید و رطوبتی قرار بگیرند؛ چرا که نفوذ و ماندن هر گونه رطوبتی میان لایه های این شیت‌ها سبب شده تا پوشش رویی آن ها راحت تر از بین برود و دچار شوره شود. این بخش مربوط به کارخانه تولیدکننده است که معمولاً در تمامی شرکت ها با دقت بسیار بالایی صورت می‌گیرد.

با این حال شیت‌های فولادی با جنس های دیگر نیز در زمان حمل و نقل باید به درستی بسته‌بندی شده باشند تا در صورت وقوع حادثه میزان آسیب دیدگی آن‌ها بسیار کم باشد. ابتدا باید گفت روش صحیح حمل و نقل شیت‌های برش خورده باید به وسیله کامیون‌های مخصوص که دارای کفی هستند، صورت بگیرد. نوع بارگیری این فلزات باید با بالاترین حساسیت از نظر امنیت باشد. مهار کامل این شیت ها باید با 2 زنجیر فولادی و ۲ عدد تیرک یا پایه ناودانی که در قسمت جلویی آن‌ها قرار می‌گیرد، انجام شود. جا به جایی ورق برش خورده باید به وسیله کفی تریلر مخصوص و متناسب با ابعاد آن صورت بگیرد و به آرامی در جایگاه تعبیه شده قرار داده شود.

انواع ورق برشی

منظور از انواع ورق برشی، شامل تفکیک‌هایی است که برای ورق‌های فولادی از نظر نحوه تولید، جنس، ترکیبات شیمیایی، سطح ظاهری، کاربرد و محدوده ابعادی صورت گرفته است. در ادامه نیز به بررسی 7 دسته اصلی شیت های برش خورده پرداخته ایم:

ورق سیاه ابتدایی‌ترین محصول تخت فولادی است که از انجام فرآیند نورد گرم بر روی اسلب فولادی تولید می‌شود؛ از این رو بازه ضخامتی و ابعادی متنوعی دارد. شیت‌های سیاه برشی در بازه ضخامتی 2/1 تا 100 میلی متر و عرض و طول های متغیر مطابق با سفارش خریداران تولید می شوند.

شیت‌های اسیدشویی نیز در واقع همان ورق‌های سیاهی هستند که طی فرآیند اسیدشویی سطحی درخشان و صیقلی دریافت می‌کنند و سطح آن‌ها عاری از چربی‌ها و لایه‌های اکسیدی است. شیت‌های اسیدشویی برشی در بازه ضخامتی نهایتاً 10 میلی متر تولید می‌شوند.

ورق سرد یا روغنی دومین شیت برشی فولادی است که تحت فرآیند نورد سرد تولید می‌شود، اما بازه ضخامتی کمتری در حدود 3/0 تا 3 میلی متر دارد. شیت‌های برش خورده از این جنس به علت داشتن استحکام کششی و فرم‌پذیری مناسب در ساخت قطعات مختلف کاربرد دارند. عرض این فلزات نیز به طور معمول 1000 و 1250 میلی‌متر بوده و طول آن‌ها مطابق با سفارش خریدار تعیین می‌شود.

فولاد گالوانیزه در انواع برش خورده و فرم‌دار (شیروانی) عرضه شده و از پوشش‌دهی محصولات سرد تولید می‌گردد. بازه ضخامتی و محدوده ابعادی این فلز نیز در بازه 18/0 تا 4 میلی متر برای ضخامت و عرض‌های 1000 و 1250 و طول متغیر قرار دارد.

ورق‌های قلع‌اندود نیز بیشترین فرآیند تولید را در بین ورق های فولادی برشی داشته و از این رو قیمت بالاتری را نیز دارند. بازه ضخامتی این فلزات بسیار کم بوده و بالاترین میزان ضخامت شیت‌های قلع اندود 5/1 میلی متر است. این فلزات در بسته بندی مواد غذایی، تجهیزات صنعتی و بشکه سازی به صورت شیت‌هایی با ابعاد کوچک به کار می‌روند.

محصولات رنگی برش خورده نیز در واقع همان ورق های گالوانیزه هستند که طی یک عملیات، رنگ آمیزی شده اند. این فلزات به صورت شیت های برشی در ساخت ورق های شیروانی یا فرمینگ به کار برده می شوند و در بازه ابعادی مشابه با فولاد گالوانیزه تولید می گردند.

در نهایت نیز می‌توان به ورق‌های شیروانی یا فرمینگ اشاره کرد که به صورت کلی به شکل شیت برش خورده تولید می‌شوند. این فلزات از فرم دهی ورق گالوانیزه ساده و رنگی به دست می آیند و طرح های متنوعی را به خود اختصاص می دهند. هر طرح نیز با ابعاد و ضخامت خاصی به شکل شیت‌های برشی شیروانی در بازار وجود دارد.

جمع‌بندی

در نهایت باید گفت شیت‌های برش خورده از جنس‌های مختلف کاربردهای بسیاری را در صنعت به خود اختصاص می دهند و در انواع جنس ها و بازه ابعادی در بازار موجود هستند. این فلزات توسط افراد متخصص و واحدهای برشکاری کوچک در سراسر کشور مطابق با ابعاد مد نظر خریدار تولید می‌شوند، اما بسته به روش برشکاری، مدرن بودن دستگاه برش و جنس اولیه فلز، لبه‌های آن‌ها با یک دیگر متفاوت است. به طور مثال ورق سیاه با ضخامت‌های بالا تحت برشکاری قرار می گیرد و لبه های آن باید با یک دستگاه مدرن در این زمینه برشکاری و تنظیم شوند.

در صورتی که برای تولید شیت‌های برشی روغنی از دستگاه برش لیزر نیز می توان استفاده کرد؛ زیرا این فلزات ضخامت کمی داشته و جداسازی آن ها راحت تر انجام می گیرد. امروزه بیشتر ورق های فولادی به صورت رول توسط کارخانجات به مشتریان تحویل داده می شوند و برای استفاده نهایی باید به ورق برشی تبدیل شوند.

انتهای خبر/ ف