به گزارش خبرنگار آهن نیوز؛ براساس گزارش خبرگزاری بلومبرگ روسیه و ایران در حال ساخت یک مسیر تجاری بین قارهای جدید هستند که از لبه شرقی اروپا تا اقیانوس هند امتداد دارد، در واقع گذرگاهی به طول ۳۰۰۰ کیلومتر (۱۸۶۰ مایل) که خارج از دسترس هر گونه مداخله خارجی است. این موضوع نشان میدهد که چگونه رقابت قدرتهای بزرگ به سرعت در حال تغییر شکل شبکههای تجاری در اقتصاد جهانی بوده و در حال تقسیم شدن به بلوکهای رقیب است. روسیه و ایران، تحت فشار شدید تحریمها، به سمت یکدیگر حرکت میکنند و هر دو رویکرد شرقگرایانه دارند. هدف این همکاری محافظت از پیوندهای تجاری در برابر مداخلات غرب و ایجاد پیوندهای جدید با اقتصادهای بزرگ و در حال رشد سریع آسیا است.
کریدور تجاری جدید به روسیه و ایران این امکان را میدهد که هزاران کیلومتر از مسیرهای فعلی خود را حذف کنند. در انتهای شمالی این کریدور دریای آزوف قرار دارد که توسط شبه جزیره کریمه، سواحل جنوب شرقی اوکراین - از جمله بندر ماریوپل تحت اشغال روسیه - و دهانه رودخانه دان محصور شده است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در اوایل ماه جاری، با برشمردن دستاوردهای کشورش از جنگ اوکراین، اعلام کرد که دریای آزوف برای روسیه «به دریای داخلی تبدیل شده است». از آنجا شبکههای رودخانهای، دریایی و ریلی تا دریای خزر و در نهایت اقیانوس هند گسترش مییابد، پوتین اهمیت آن را نیز برجسته کرده است.
او در یک مجمع اقتصادی در ماه سپتامبر بر لزوم توسعه زیرساختهای کشتی، ریلی و جادهای در طول مسیر تاکید و اعلام کرد که «فرصتهای جدیدی را برای شرکتهای روسی برای ورود به بازارهای ایران، هند، خاورمیانه و آفریقا فراهم میکند».
این امر آمریکا و متحدانش را نگران میکند. جیمز اوبراین، مقام ارشد تحریمهای دولت بایدن، پس از اعلام مجازاتهای جدید که مدیران راهآهن روسیه را هدف قرار میدهد، گفت: «این منطقه را ما با دقت دنبال میکنیم، هم این مسیر و هم به طور کلی ارتباط ایران و روسیه را. ما نگران هرگونه تلاشی برای کمک به روسیه برای دور زدن تحریمها هستیم.»
کشتیهایی که در رودخانههای دان و ولگا حرکت میکنند بهطور سنتی انرژی و کالاهای کشاورزی را مبادله میکنند - ایران سومین واردکننده غلات روسیه است - اما این محدوده افزایش مییابد. دو کشور مجموعهای از معاملات تجاری جدید را اعلام کردهاند که شامل کالاهایی از جمله توربین، پلیمر، لوازم پزشکی و قطعات خودرو میشود. روسیه همچنین سوخت هستهای و قطعات را برای راکتور ایران در بوشهر تامین میکند.
روسیه باید شکست روابط تجاری خود با اروپا را که قبل از جنگ بزرگترین شریک تجاری آن بود و همچنین یافتن راهحلهایی برای تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا را جبران کند. از همین روی، مسکو قصد دارد ۱ میلیارد دلار برای بهبود قابلیت کشتیرانی از طریق آزوف، به رودخانه دون و کانال متصل به ولگا سرمایه گذاری کند. بر اساس دادههای خبرگزاری بلومبرگ، روزانه صدها کشتی از گذرگاهی که دریاهای سیاه و خزر را به هم وصل میکند، تردد دارند.
دادههای مربوط به حرکت کشتیها که توسط بلومبرگ گردآوری شده است، نشان میدهد که دستکم ۱۲ کشتی ایرانی که برخی از آنها توسط گروه خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم ایالات متحده اداره میشوند، در آبهای بین سواحل خزر این کشور و بنادر اصلی رودخانه ولگا تردد میکنند.
دیدار هیأتهای تجاری بین ایران و روسیه افزایش یافته و تجارت دوجانبه نیز در حال گسترش است و به طور رسمی تا ماه آگوست امسال تقریباً ۵۰ درصد افزایش یافت و این رقم احتمالاً به زودی از ۵ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت. سرگئی کاتیرین، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع روسیه، در کنفرانسی در تهران گفت: «راه روشنی» برای رسیدن به رقم ۴۰ میلیارد دلار پس از امضای توافق تجارت آزاد وجود دارد.
ایران که تحت تحریمهای شدید غرب بوده این محور از اهمکیت بالایی برخوردار است. مقامات ایرانی میگویند که آنها کاملاً بر «محور شرق» متمرکز هستند که به معنای لغو هرگونه احیای روابط اقتصادی با اروپا و در عوض دنبال کردن مجموعه ای از توافقات تجاری و انرژی با روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی است. در این راستا، چین و روسیه در حال حاضر اعضای سازمان همکاری شانگهای، یک نهاد اقتصادی - امنیتی هستند که ایران را نهمین عضو خود میکند. همچنین، چین و ایران هر دو به عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا نزدیک شدهاند که تجارت آزاد بین کشورها را ممکن میکند. نهاد دیگری که اقتصادهای منطقه و فراتر از آن را پیوند میدهد گروه بریکس است که در ابتدا از برزیل، روسیه، هند و چین تشکیل شد و اکنون آفریقای جنوبی را نیز شامل میشود و آماده گسترش بیشتر و عضوگیری است.
در مجموع، روسیه و ایران طرحی را برای ساخت یک مسیر ۳۰۰۰ کیلومتری آماده کردهاند که سن پترزبورگ را با پایتخت اقتصادی هند، بمبئی، را از طریق مسیر زمینی و دریایی از مسکو، ولگوگراد، آستاراخان و در ادامه در امتداد دریای خزر از طریق و بندر چابهار به بمبئی در هند متصل خواهد کرد.
اکنون برای اینکه کالاهای روسی به هند برسد باید ۱۴ هزار کیلومتر و ۴۰ روز سفر را طی میکردند. مسیر تجاری جدید به روسیه و ایران اجازه میدهد تا حمل و نقل کالا از طریق رودخانهها و راه آهن را سرعت بخشند و مسیر تحویل را هزاران کیلومتر کاهش دهند. از آنجایی که این کریدور خارج از مداخله کشورهای غربی بوده، زنجیره تامین مقاوم در برابر تحریمها را برای اقتصادهای در حال رشد آسیا ایجاد کنند. همچنین در انتقال منابع معدنی مانند زغالستگ و سنگ آهن بین روسیه و هند افزایش مییابد.
انتهای پیام/
نظر شما