به گزارش پایگاه خبری آهن‌نیوز، نبود نهادی فرادست برای حل مشکلات میان وزارتخانه، فعالان معدن و سازمان محیط‌زیست، یکی از مشکلاتی است که فعالان معدن و صنایع معدنی به آن اذعان دارند. نهادی فرادست که فعالان را گرفتار روال‌های اداری پیچیده نکند و مشکلات این سه نهاد با یکدیگر را رفع و رجوع کند.
امروزه، صنایع معدنی حدود ۷ درصد از انتشار کربن در جهان را به خود اختصاص می‌دهند. با توجه به افزایش تقاضای مواد معدنی در جهان، تولید صنایع معدنی سبز بیش از همیشه موردتوجه قرار گرفته‌است. معدن سبز در سطح جهانی از گرمایش زمین جلوگیری می‌کند و در سطح ملی نیز باعث جلوگیری از هدررفت منابعی مانند گاز می‌شود، همچنین تولید معدن سبز به روشی خاص اطلاق نمی‌شود؛ بلکه شیوهای از معدن‌کاری است که در آن عوامل محیط‌زیستی درنظر گرفته می‌شود.
البته فعالان محیط‌زیستی ایرانی در چند سال‌اخیر اقدامات زیادی برای حفظ حوزه محیط‌زیست انجام داده‌اند. برای مثال خط انتقال آب از دریای جنوب به مرکز، با سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ فولادی و معدنی انجام شده‌است. این اقدام در نگاه اول شاید اقدام هوشمندانه‌ای نباشد اما باید درنظر گرفت که معدن و صنایع معدنی مانند فولاد، یکی از محل‌های ارزآوری و اشتغال‌زایی برای کشور هستند، بنابراین ازدست‌رفتن صنایع فولادی موجب افزایش بیکاری و کمبود نقدینگی می‌شود. به‌جز این، اگر صنایع در کشور، استقرار نیابند، ساکنان مناطقی که پیش از این به‌کار در کارخانه‌های معدنی مشغول بودند، به دامداری و کشاورزی روی می‌آورند که موجب تخریب محیط‌زیست می‌شود.
وحید یعقوبی، دبیر اجرایی انجمن فولاد در همین مورد بیان می‌کند: مساله در مورد محیط‌زیست پیچیده است؛ سیاستگذاری درباره محیط زیست و صنعت فولاد، نیازمند یک متولی فرا دست‌تر دو بخش صنعت و محیط زیست است. برای مثال، در حوزه محیط‌زیست، شرکت‌های فولادی و معدنی دغدغه‌هایی دارند که نه متولی صنعت می‌تواند آنها را حل کند و نه متولی محیط‌زیست توان رفع آنها را دارد، به‌همین‌دلیل بخش معدن و معدن‌کاران، به دولت رجوع می‌کنند. در دولت نیز مبنای خاصی برای این بخش وجود ندارد و گاهی در این نوع مناقشه‌ها، محیط‌زیست پیروز می‌شود و گاهی هم صنایع و معادن.
وحید یعقوبی ادامه می‌دهد: یکی از مهم‌ترین این مشکلات برای معدن‌کاران، تعیین محدوده‌های بهره‌برداری از معادن است. برای مثال، برخی از شرکت‌های بزرگ معدنی، با مسائل محیط‌زیستی مواجه هستند و به‌طور کلان هم نمی‌توان بدون درنظرگرفتن محیط‌زیست، معادن را توسعه داد. او توضیح می‌دهد: البته برخی راهکارهایی نیز برای رفع این‌گونه مشکلات وجود دارد. در جلسات تخصصی، شرکت‌ها اعلام آمادگی کردند که در بخش خدمات، بتوانند به محیط‌زیست نیز کمک کنند، اما مساله‌ای که به کرات با آن مواجه می‌شوند، این است که در یک محدوده که مواد معدنی در آن به‌وجود آمده، تا چه اندازه می‌توان پیش‌رفت و اساسا، تا کجا محدوده محیط‌زیستی تعیین می‌شود.
یعقوبی همچنین با توجه به فرارسیدن ۶ ماهه سرد سال، به بحث سوخت نیروگاه‌های معدن و صنایع معدنی گریزی می‌زند. او معتقد است که مساله احداث نیروگاه برای معدن و صنایع معدنی، یکی از بحث‌های مهم محیط‌زیستی برای این صنایع است. او اظهار می‌کند: یکی از مباحث زیست‌محیطی برای معادن و صنایع معدنی، بحث زیرساخت‌های انرژی است، به‌خصوص در مقوله احداث و ساخت نیروگاه‌های کارخانه‌های معادن و صنایع معدنی، مشکلات زیادی با سازمان محیط‌زیست وجود دارد.
فولاد سبز، در مقایسه با فولاد معمولی تفاوتی ندارد؛ در واقع نحوه و پروسه تولید فولاد است که سبز بودن یا محیط‌زیستی بودن فولاد را مشخص می‌کند و هیچ استاندارد یا معیار مشخصی برای استفاده شرکت‌ها از این نام وجود ندارد. عضو هیات‌رئیسه کمیسیون معادن خانه صنعت و معدن ایران در همین مورد بیان می‌کند: در همه‌جای دنیا معدن و حفاظت محیط‌زیست به‌طور رسمی و دقیقا به موازات یکدیگر کار می‌کنند. این روند چنان قابل‌توجه و جالب است که شاخه‌ای به‌نام معدن‌کاری زیست‌محیطی نیز به‌وجود آمده است. این‌گونه هم محیط‌زیست و هم معدن و صنایع معدنی، رشد می‌کنند. به‌جز این، تعامل میان این دو بخش باعث می‌شود هر دو، نقاط ضعف خود را پوشش دهند و توسعه صنعتی را به‌وجود آورند.
شهرام شریعتی بیان می‌کند: سازمان محیط‌زیست بر اساس کدام پروتکل می‌گوید نباید معدن‌کاری در برخی نقاط انجام شود؟ بیش از ۹۰ درصد از عرصه‌های کشور، در دست این سازمان است و برای کار در آنها باید از سازمان محیط‌زیست، مجوز گرفت. معدن‌کار نیز در چارچوب وظایف قانونی خود، این مجوزها را دریافت می‌کنند اما سازمان محیط‌زیست باید توضیح دهد که طبق کدام ساختار مانع‌زایی می‌کند.
او بیان می‌کند: کانادا، روسیه، چین و کل اروپا نیز به صنایع معدنی خود اهمیت ویژه می‌دهند. آیا همه این کشورهای توسعه‌یافته محیط‌زیست خود را تخریب کرده‌اند؟ چگونه است که برای کشف و استخراج ماده‌ای مانند نفت و گاز، محیط‌زیست حساسیتی نشان نداده اما در عرصه معدن، چنین بوروکراسی پیچیده و طولانی را به معدن‌کاران تحمیل می‌کند؟ سازمان محیط‌زیست، ادعا می‌کند به‌روز شده اما خروجی این به‌روزرسانی چیست؟ شریعتی ادامه می‌دهد: معدن‌کار موظف است که در راستای تخریب محیط‌زیست گام برندارد و این صحیح است، اما سازمان محیط‌زیست هرگز به ما اعلام نکرده که مصادیق این تخریب از نظر آنها چیست.
پایان پیام/ ف
نظر شما